Πρόκειται
για ένα λυρικό αφηγηματικό ποίημα . Στο θεματικό κέντρο βρίσκεται το δραματικό
επεισόδιο ενός ναυαγίου , γύρω από το οποίο αναπαράγεται το τραγούδι του
Κρητικού πρόσφυγα , ο οποίος αναπολεί το παρελθόν και οραματίζεται τα μέλλοντα
.
1 [18]
Μέσα
στην τρικυμία ο ναυαγισμένος Κρητικός παλεύει με τα κύματα στην προσπάθειά του
να σώσει την αγαπημένη του [ « κορασιά » ].
2
[19]
Ο
Κρητικός απευθύνεται σε ένα υποθετικό ακροατήριο και ορκίζεται με τρεις όρκους
προκειμένου να πείσει ότι αυτά που θα πει είναι αλήθεια . Η αφήγησή του έχει ως
στόχο την αποκάλυψη της προσωπικής του αλήθειας . Ακολουθεί μία μεγάλη
παρένθεση καθώς ο Κρητικός μεταφέρεται στο μεταφυσικό επίπεδο , οραματιζόμενος
τη Δευτέρα Παρουσία , τη στιγμή δηλαδή που θα δει την αγαπημένη του
αναστημένη.
3
[20]
Η
αφήγηση επανέρχεται στη σκηνή του ναυαγίου. Η τρικυμία σταματάει απότομα εξαιτίας
κάποιου « κρυφού μυστηρίου » , δηλαδή κάποιας δραστηριότητας με μεταφυσικό
χαρακτήρα. Εμφανίζεται μία οπτασία , η Φεγγαροντυμένη.
4
[21]
Περιγράφεται
η υπέροχη αυτή οπτασία και εκφράζονται
οι σκέψεις και τα συναισθήματα του Κρητικού καθώς αντικρύζει τη Φεγγαροντυμένη.
Η μεγάλη φόρτιση που αισθάνεται ο ήρωας μεταφέρει τη σκέψη του στο παρελθόν και
τα τραγικά γεγονότα της Κρήτης . Στη συνέχεια κάνει έκκληση στην θαυμαστή
γυναίκα να βοηθήσει την αγαπημένη του να σωθεί.
5 [22]
Η
οπτασία εξαφανίζεται με δακρυσμένα μάτια . Η αφήγηση επανέρχεται στη σκηνή του
ναυαγίου και στην προσπάθεια του Κρητικού να σώσει την αγαπημένη του. Ξαφνικά
ακούγεται ένας απόκοσμος και ανεκδιήγητος ήχος ο οποίος αποσπά την προσοχή του
ήρωα και τον οδηγεί στην έκσταση. Στο τέλος ο Κρητικός φτάνει στην ακτή και
διαπιστώνει ότι η αγαπημένη του είναι νεκρή.
ΤΑ
ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ( «εποχές» ) ΣΤΟΝ ΚΡΗΤΙΚΟ
Ο
αφηγηματικός χρόνος δεν λειτουργεί ευθύγραμμα. Διασπάται σε γεγονότα πριν και
μετά του ναυαγίου με αναδρομές στο παρελθόν {αναλήψεις} και πρόδρομες αφηγήσεις
που αναφέρονται στο μέλλον {προλήψεις}. Έτσι ο μύθος αναπτύσσεται σε τέσσερα
επίπεδα:
Α΄ ΕΠΟΧΗ:
Ο χρόνος και ο χώρος που συνθέτουν τα
βασικά επεισόδια → ναυάγιο , ηρεμία της θάλασσας , η ανάδυση της
Φεγγαροντυμένης , η διάχυση του ανεκδιήγητου ήχου και ο θάνατος της κορασιάς.
Β΄ ΕΠΟΧΗ: Η
ζωή του ήρωα στην Κρήτη→ βρεφική ηλικία , εφηβεία , πολεμική δραστηριότητα ,
εκπατρισμός (= ξεριζωμός από την Κρήτη ) Γ΄ ΕΠΟΧΗ:
Η ζωή του ήρωα ως πρόσφυγα μετά το ναυάγιο και το χαμό της αγαπημένης του. Δ΄ΕΠΟΧΗ:
Ο οραματισμός της Έσχατης Κρίσης. Ο Κρητικός συναντά την αρραβωνιαστικιά του
στη Δευτέρα Παρουσία.
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΗ
ΤΕΧΝΙΚΗ
Στο
ποίημα μιλάει ο Κρητικός , ο οποίος αφηγείται την ιστορία in medias res[= από τη μέση της ιστορίας]. Επίσης
διεξάγεται διάλογος μεταξύ του ήρωα και
των «αχνών αναστημένων». Η αγαπημένη του
δεν συμμετέχει στα δρώμενα. Άρα η συμμετοχή της στα αφηγηματικά γεγονότα είναι
λανθάνουσα.
ΣΤΙΧΟΥΡΓΙΚΗ
↓
Ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος με ζευγαρωτή
ομοιοκαταληξία
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
1
[18]
Ήδη
από τους πρώτους στίχους παρουσιάζεται συμπλοκή του χρονικού επιπέδου της
αφήγησης και του χρονικού επιπέδου της ιστορίας.
Δίνονται
τα βασικά στοιχεία , για να αντιληφθούμε περί τίνος πρόκειται : νύχτα ,
τρικυμία , ναυαγοί.
2
[19]
Τρεις
όρκοι του Κρητικού : διότι θα αφηγηθεί απίστευτα γεγονότα.
↓
Ο
τρίτος όρκος στην ψυχή που τον έκαψε ,επειδή έφυγε από τον κόσμο , αποτελεί
υπαινιγμό γι’αυτό που θα συμβεί {προοικονομία του θανάτου της κορασιάς}.
Παρεμβάλλεται
η ενότητα που μας μεταφέρει στο χώρο της Δευτέρας Παρουσίας.
3
[20]
Επιστροφή
στο χρόνο της ιστορίας.
Η
φύση έχει ηρεμήσει. Αυτή η ηρεμία προαναγγέλλει κάτι υπερφυσικό.
Εμφάνιση
της Φεγγαροντυμένης→ θεϊκή οπτασία, πανέμορφη γυναίκα.
4
[21]
Η
κτίση γίνεται ναός→ιερή επενέργεια της Φεγγαροντυμένης
Ο
Κρητικός προσπαθεί να θυμηθεί πού έχει ξανασυναντήσει αυτή τη μορφή.
Αναδρομή
στο παρελθόν: ο αφηγητής μιλάει για τους καημούς του και δίνει ιστορικές
πληροφορίες.
5
[22]
Δάκρυ
της Φεγγαροντυμένης→δώρο στον Κρητικό , θεϊκή ευεργεσία
Απόκοσμος
ήχος που αδρανοποιεί τον ήρωα , διότι εκστασιάζεται και παύει να παλεύει να
σώσει την αγαπημένη του.
Η
κοπέλα τελικά είναι νεκρή.
Σχόλια