Αδίδακτο κείμενο Γ' Λυκείου: Προτεινόμενο κριτήριο αξιολόγησης

Εἰ μὲν ἐγνώκατ’, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τί βέλτιστον ὂν τυγχάνει πρᾶξαι περὶ τῶν παρόντων, ἁμάρτημα τὸ συμβουλεύειν προτιθέναι· ἃ γὰρ αὐτοὶ πρὶν ἀκοῦσαι δοκιμάζετε συμφέρειν, τί δεῖ ταῦτ’ ἀκούοντας μάτην ἐνοχλεῖσθαι; εἰ δὲ σκοπεῖτε καὶ βουλεύεσθ’ ὡς ἐκ τῶν ῥηθησομένων δοκιμάσαι δέον, οὐκ ὀρθῶς ἔχει τὸ κωλύειν τοὺς βουλομένους λέγειν. παρὰ μὲν γὰρ τῶν ὅλως ἀποστερεῖσθ’ ἐκ τοῦ τοῦτο ποιεῖν, εἴ τι χρήσιμον ἐντεθύμηνται· τοὺς δ’ ἀφέντας ἃ τυγχάνουσιν ἐγνωκότες, ὧν ὑμᾶς ἐπιθυμεῖν οἴονται, ταῦτα ποιεῖτε συμβουλεύειν. ἔστιν δ’ ἁμαρτάνειν μὲν βουλομένων τὸ συναναγκάζειν τὸν παριόνθ’ ἃ βούλεσθε λέγειν, βουλευομένων δ’ ἀκούσαντας ἃ γιγνώσκει σκοπεῖν, κἄν τι καλῶς ἔχῃ, χρῆσθαι. λέγω δὲ ταῦτ’ οὐκ ἐναντία τοῖς ὑμῖν ἀρέσκουσιν μέλλων παραινεῖν, ἀλλ’ ἐκεῖν’ εἰδώς, ὅτι ἂν μὲν μὴ ἐθελήσητε τῶν ἀντιλεγόντων ἀκοῦσαι, ἐξηπατῆσθαι φήσουσιν ὑμᾶς, ἂν δ’ ἀκούσαντες μὴ πεισθῆτε, ἐξεληλεγμένοι παραχρῆμ’ ἔσονται τὰ χείρω παραινοῦντες.

Δημοσθένους, Προοίμια, 10, 1-2

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.      Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο στα νέα ελληνικά.

ΜΟΝΑΔΕΣ 20

2.      Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

·         ὂν: τη δοτική του πληθυντικού αριθμού

·         ἁμάρτημα: την αιτιατική του ενικού αριθμού

·         ἅ: τον αντίστοιχο τύπο στο ουδέτερο γένος

·         ὀρθῶς: τον υπερθετικό βαθμό

·         τὰ χείρω: την αιτιατική του ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος

·         πρᾶξαι: το γ’ ενικό πρόσωπο της ευκτικής του ίδιου χρόνου

·         συμφέρειν: το απαρέμφατο του αορίστου β’.

·         ἐνοχλεῖσθαι: το γ’ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού στην ενεργητική φωνή

·         λέγειν: το β’ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του αορίστου β’.

·         φήσουσιν: το β’ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα.

ΜΟΝΑΔΕΣ 10

3.      α) Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους εξής τύπους του κειμένου: Ἀθηναῖοι, μάτην, ἁμαρτάνειν, εἰδώς.

ΜΟΝΑΔΕΣ 4

β) «ἐξηπατῆσθαι φήσουσιν ὑμᾶς»: να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ.

ΜΟΝΑΔΕΣ 2

γ) «ἂν μὲν μὴ ἐθελήσητε τῶν ἀντιλεγόντων ἀκοῦσαι», «ἂν δ’ ἀκούσαντες μὴ πεισθῆτε»: να γράψετε την απόδοση καθεμιάς από τις προτάσεις που σας δόθηκαν και να αναγνωρίσετε τους υποθετικούς λόγους που σχηματίζονται.

ΜΟΝΑΔΕΣ 4

Σόνια Σιούτη