Αδίδακτο κείμενο Γ' Λυκείου: Προτεινόμενο κριτήριο αξιολόγησης

Εἰ δέ τις ὑμῶν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὸν Φίλιππον εὐτυχοῦνθ’ ὁρῶν ταύτῃ φοβερὸν προσπολεμῆσαι νομίζει, σώφρονος μὲν ἀνθρώπου λογισμῷ χρῆται· μεγάλη γὰρ ῥοπή, μᾶλλον δὲ τὸ ὅλον ἡ τύχη παρὰ πάντ’ ἐστὶ τὰ τῶν ἀνθρώπων πράγματα· οὐ μὴν ἀλλ’ ἔγωγε, εἴ τις αἵρεσίν μοι δοίη, τὴν τῆς ἡμετέρας πόλεως τύχην ἂν ἑλοίμην, ἐθελόντων ἃ προσήκει ποιεῖν ὑμῶν αὐτῶν καὶ κατὰ μικρόν, ἢ τὴν ἐκείνου· πολὺ γὰρ πλείους ἀφορμὰς εἰς τὸ τὴν παρὰ τῶν θεῶν εὔνοιαν ἔχειν ὁρῶ ὑμῖν ἐνούσας ἢ ’κείνῳ.  ἀλλ’, οἶμαι, καθήμεθ’ οὐδὲν ποιοῦντες· οὐκ ἔνι δ’ αὐτὸν ἀργοῦντ’ οὐδὲ τοῖς φίλοις ἐπιτάττειν ὑπὲρ αὑτοῦ τι ποιεῖν, μή τί γε δὴ τοῖς θεοῖς. οὐ δὴ θαυμαστόν ἐστιν, εἰ στρατευόμενος καὶ πονῶν ἐκεῖνος αὐτὸς καὶ παρὼν ἐφ’ ἅπασι καὶ μήτε καιρὸν μήθ’ ὥραν παραλείπων ἡμῶν μελλόντων καὶ ψηφιζομένων καὶ πυνθανομένων περιγίγνεται. οὐδὲ θαυμάζω τοῦτ’ ἐγώ· τοὐναντίον γὰρ ἂν ἦν θαυμαστόν, εἰ μηδὲν ποιοῦντες ἡμεῖς ὧν τοῖς πολεμοῦσι προσήκει τοῦ πάντα ποιοῦντος περιῆμεν.

Δημοσθένους Ὀλυνθιακὸς Β’, 2.22-23

Λεξιλόγιο

ῥοπή: η επιρροή, η επίδραση

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.      Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο στα νέα ελληνικά.

ΜΟΝΑΔΕΣ 20

2.      Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

·         πράγματα: τη δοτική πτώση του ενικού και του πληθυντικού αριθμού

·         ἔγωγε: τη γενική πτώση του ενικού αριθμού

·         πλείους ἀφορμάς: την ονομαστική πτώση του επιθέτου στον πληθυντικό αριθμό στον υπερθετικό βαθμό

·         πονῶν: τη δοτική πτώση του πληθυντικού αριθμού

·         πάντα (το τελευταίο του κειμένου): την ονομαστική πτώση του ενικού αριθμού στο ίδιο γένος

·         ἑλοίμην: το β’ ενικό πρόσωπο της προστακτικής στον ίδιο χρόνο και στην ίδια φωνή

·         ἔχειν: τον αντίστοιχο τύπο στον μέλλοντα στην ίδια φωνή (όλους τους τύπους που γνωρίζετε)

·         ἐπιτάττειν: το απαρέμφατο του παρακειμένου στη μέση φωνή

·         ψηφιζομένων: το γ’ πληθυντικό πρόσωπο την ευκτικής του μέλλοντα στην ενεργητική φωνή

·         περιγίγνεται: το ίδιο πρόσωπο στην υποτακτική και στην προστακτική στον ίδιο χρόνο.

ΜΟΝΑΔΕΣ 10

3.      α. «εἴ τις αἵρεσίν μοι δοίη»: να γράψετε την απόδοση που αντιστοιχεί στην παραπάνω υπόθεση και να αναγνωρίσετε τον υποθετικό λόγο που σχηματίζεται (μονάδες 2). Στη συνέχεια να τον μετατρέψετε ώστε να δηλώνει το προσδοκώμενο (μονάδες 4).

ΜΟΝΑΔΕΣ 6

β. εὐτυχοῦνθ’, ὁρῶν, ἐπιτάττειν, τοῖς θεοῖς: να χαρακτηρίσετε συντακτικώς τους παραπάνω τύπους του κειμένου.

ΜΟΝΑΔΕΣ 4

Σόνια Σιούτη