Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Ουσιαστικά και επίθετα της αρχαίας ελληνικής: ΑΣΚΗΣΕΙΣ


   ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
      (ουρανικόληκτα,  χειλικόληκτα, οδοντικόληκτα)
Α.     Να γράψετε τη γενική ενικού και δοτική πληθυντικού των παρακάτω αφωνόληκτων ουσιαστικών:

ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ
ΔΟΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ
ἡ σάλπιγξ


ἡ βεβαιότης


ὁ Αἰθίοψ


ἡ λαμπάς


ὁ πίναξ


ἡ φλέψ


ἡ φροντίς


ὁ παῖς


ἡ γυνή



Β.     Να γράψετε τα παρακάτω ουσιαστικά στις πτώσεις που ζητούνται:
·        ἡ μάστιξ
δοτ. εν.
δοτ. πληθ.

______________
_____________
·        ἡ δεξιότης
γεν. εν.
αιτ. πληθ.

______________
_____________
·        ὁ Ἄραψ
αιτ. εν.
γεν. πληθ.

______________
_____________
·        ἡ χάρις
αιτ. εν.
δοτ. πληθ.

______________
_____________
·        ὁ κῆρυξ
κλητ. εν.
γεν. πληθ.

______________
_____________
·        ἡ βαθμίς
γεν. εν.
δοτ. πληθ.

______________
_____________
·        ἡ τυραννίς
κλητ. εν. ο
ονομ. πληθ.

______________
_____________
·        ὁ χάλυψ
δοτ. εν.
κλητ. πληθ.

______________
_____________
·        ἡ σάρξ
γεν. εν.
αιτ. πληθ.

______________
_____________
·        ὁ ὄρνις
κλητ. εν.
ονομ. πληθ.

______________
_____________

Γ.     Να μεταφέρετε τα παρακάτω ουσιαστικά στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού :
τῇ πατρίδι          ®     _________________________________________
(ὦ) κλίμακες      ®     _________________________________________
τῆς ποιότητος     ®     _________________________________________
τούς χάλυβας     ®     _________________________________________
ταῖς ἐλπίσι(ν)      ®     _________________________________________
(ὦ) γυναῖκες      ®     _________________________________________
τῇ ἀσπίδι           ®     _________________________________________
τάς ὄρνιθας                ®     _________________________________________
τῷ κόρακι          ®     _________________________________________
τάς ἔριδας          ®     _________________________________________
τοῦ παιδός         ®     _________________________________________
τῇ σήραγγι        ®     _________________________________________

Δ.     Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις τοποθετώντας το ουσιαστικό που βρίσκεται σε παρένθεση στον κατάλληλο τύπο:
1.   Οὔτε ὁ κόραξ τῇ __________________ (ἀλώπηξ) πιστεύει, οὔτε ὁ σοφός τῷ __________________ (κόλαξ).
2.      Δεῖ τούς νέους μή τούς τάς __________________ (τυραννίς) κατέχοντας ζηλοῦν ἀλλά τούς ἀξίους τῆς μεγίστης ὑπό τοῦ πλήθους διδομένης τιμῆς.
3.      Περί μέσης ____________ (νύξ) ἀφίκετο ἡ ναῦς.
4.      Ἐκ τῶν πτερῶν γιγνώσκομεν τόν _________________(ὄρνις).
5.      Οἱ Ἀθηναῖοι τήν ἐν Ἀρείῳ Πάγῳ βουλήν ἐθεράπευον ὡς ___________
(φύλαξ, αιτ. εν.) τῶν νόμων.
6.      Ἐκεῖνοι ὑπέρ τῆς σωτηρίας τῆς _______________(πατρίς) γενναίως ἐμάχοντο
7. Ἀγησίλαος πολύ ἄν ἥδιον πολεμοίη μετ’ ὀλίγων Λακεδαιμονίων ἤ μετά πολλῶν _____________________(μυριάς) βαρβάρων.
8.      Εὑρήσετε, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τάς παρά τῶν δήμων δωρεάς βελτίους οὔσας τῇ τιμῇ ______________________ (βεβαιότης).

Ε.     Να τοποθετήσετε τα ουσιαστικά που βρίσκονται σε παρένθεση στην ίδια πτώση με τα επίθετα:
1.      Ἀθηναῖον (κῆρυξ)       >      Ἀθηναῖον κήρυκα
2.      ἰσχυρᾶς (φάλαγξ)       >      ἰσχυρᾶς ...............
3.      σοφαῖς (γυνή)            >      ...........................
4.      περιμαχήτῳ (Ἑλλάς)  >      ............................
5.      ὀχληρούς (κώνωψ)     >      ............................
6.      σφοδροῖς (κύμα)        >      ............................
7.      ἀγαθόν (παῖς)            >      ............................



ΗΜΙΦΩΝΟΛΗΚΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
(ενρινόληκτα, υγρόληκτα, συγκοπτόμενα, σιγμόληκτα)

A.   Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τα ημιφωνόληκτα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης και στη συνέχεια να τα μεταφέρετε στην ονομαστική ενικού:
1.  Ἀθηναῖοι ἔθυον πολλάκις Διί τῷ σωτῆρι. 
2.  Λέγουσι φιλοπάτριδας εἶναι τούς Ἕλληνας.
3.  Ἐπιμηθεύς ἄλλας τροφάς γένεσι ἄλλοις ἔδωκε.
4.  Τῇ δεξιᾷ χειρί τήν θύραν ἔκρουε.
5.  Σέβου τούς γονέας, τόν πατέρα καί τήν μητέρα.      

Β.  Να τοποθετήσετε τα παρακάτω ουσιαστικά στις πτώσεις που ζητούνται :

·   ἡ μήτηρ (κλητ. εν. / δοτ. πληθ.) :____________   ______________
·   ὁ ποιμήν (γεν. εν. / γεν. πληθ.)  :____________   ______________
·   ὁ ἀγών (δοτ. εν. / κλητ. εν. )     :____________   ______________
·   ὁ ῥήτωρ (κλητ. εν. / δοτ. πληθ.) :____________   ______________
·   τό ἔθνος  (δοτ. εν. / ονομ. πληθ. ) :____________   ______________
·   ὁ κίων (κλητ. εν. / αιτ. πληθ.)   :____________   ______________
·  ὁ κρατήρ ( αιτ. εν. / γεν. πληθ.) :____________   ______________
·  ὁ Ἡρακλῆς (γεν. εν. / κλητ. εν. )    :____________   ______________
·  ὁ ἀνήρ  (γεν. εν. / δοτ. πληθ.)       :____________   ______________

Γ.      Να μεταφέρετε τα παρακάτω ουσιαστικά στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού:
·       τῷ σωλῆνι                         ®     _______________________________
·       (ὦ) ἡγεμόνες             ®     _______________________________
·       τῶν αὐτοκρατόρων    ®     _______________________________
·      ταῖς χερσί(ν)              ®     _______________________________
·       τά ἤθη                      ®     _______________________________
·       τοῦ αἰῶνος                 ®     _______________________________
·       (ὦ) γείτονες               ®     _______________________________
·       (ὦ) σωτῆρες              ®     _______________________________
·       τῷ πατρί                    ®     _______________________________
·       τούς πυθμένας           ®     _______________________________

Δ.     Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις τοποθετώντας το ουσιαστικό που βρίσκεται σε παρένθεση στην κατάλληλη πτώση :

1.      Οὐδείς τῶν __________________ (ὁ ῥήτωρ) ἠγόρευε.
2.      Αἱ πηγαί τῶν ποταμῶν ἐν τοῖς _________________(τό ὄρος) εἰσίν.
3.      Τοῖς ἀγαθοῖς _____________ (ὁ πατήρ) κάλλιστος κόσμος οἱ ________ (ὁ παῖς) εἰσίν.
4.      Ὦ ________ (ὁ ἡγεμών), ἡμεῖς ἀεί παῖδες ἐσμεν.
5.      Παντί τρόπῳ τά ___________ (τό ψεῦδος) φεῦγε, ὦ ______ (ὁ παῖς).
6.      Οἱ Μύριοι ὑπέμενον καί τά τοῦ _____________(ὁ χειμών) καί τά τοῦ ____________ (τό θέρος).
7.      Οἱ __________ (ὁ ἀστήρ) ὥσπερ ________________ (ἡ λαμπάς, ονομ. πληθ.) πορεύονται διά τοῦ ______________ (ὁ αἰθήρ).
8.      Ἐν τοῖς ἀγροῖς οἱ ___________(ὁ ποιμήν) τά ποίμνια νέμουσι.
9.      Τοῖς νικηταῖς ἐν ______________ (ὁ ἀγών, δοτ. πληθ.) δάφνης στέφανος ἐδίδοτο.
10.    Οἱ πολέμιοι πρό τῆς ἐπιθέσεως ᾂδουσι τόν ___________(ὁ παιάν).


Ε.     Να τοποθετήσετε τα ουσιαστικά της Β΄ στήλης στην ίδια πτώση με τα αντίστοιχα επίθετα της Α΄ :

         Α΄
·   τοῖς ἱεροῖς
·   τῶν ἀγαθῶν
·   ὦ πιστέ
·   τόν μυθικόν
·   τῇ σεβαστῇ
·   τῶν ἀξιομάχων
·   οἱ ὑάλινοι
·   τῆς ἀγαπητῆς
        Β΄
  ἀγών              ®   __________________________
  αὐτοκράτωρ    ®   __________________________
  ἀνήρ               ®   __________________________
  Ἡρακλῆς          ®   __________________________
  μήτηρ             ®   __________________________
  ἔθνος              ®   __________________________
  λαμπτήρ          ®   __________________________
  θυγάτηρ          ®   __________________________

ΕΠΙΘΕΤΑ  Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ



Α.     Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:
   1.  Το θηλυκό του επιθέτου θήλυς είναι :
        α.  θηλεία          β.  θήλεια          γ. θηλεῖα
   2.   Η γενική ενικού του επιθέτου βαθύς είναι :
        α.  βαθέως                β.  βαθέος                 γ.  βάθεος
   3.   Η αιτιατική πληθυντικού του επιθέτου θρασύς είναι :
        α. θρασέας        β.  θρασύς         γ.  θρασεῖς
   4.   Το θηλυκό του επιθέτου πᾶς είναι :
        α.  πᾶσα            β.  πάσα            γ.  πάση
   5.   Η κλητική ενικού του θηλυκού επιθέτου εὐδαίμων είναι :
        α.  ὦ εὐδαίμων  β.  Δεν έχει                γ.  ὦ εὔδαιμον
    6.  Τό θηλυκό του επιθέτου εὐγενής είναι :
        α.  εὐγενής                β.  εὐγενή         γ.  εὐγενές
    7.  Η δοτική πληθυντικού του επιθέτου ἀγνώμων είναι :
        α.  ἀγνώμοσι     β.  ἀγνωμόνοις   γ. ἀγνωμόσι
     8. Η αιτιατική ενικού του επιθέτου ἀληθής είναι :
        α.  ἀληθή          β.  ἀληθῆ          γ. ἀληθῆν
     9. Η δοτική πληθυντικού του επιθέτου βαθεῖα είναι :
        α.  βαθείας                β.  βαθέσι          γ.  βαθεῖαις
    10.        Η κλητική ενικού του επιθέτου σώφρων είναι :
        α.  σώφρων       β. σῶφρον         γ. σώφρον



Β.     Λύστε το σταυρόλεξο και βρείτε το όνομα ενός ήρωα της Ιλιάδας.                              
Σταυρόλεξο


3





1
2

4
















5


8





6
7





















































































































1.  Αιτιατική πληθυντικού του ουδετέρου : βαθύς
2.  Κλητική ενικού του αρσενικού : εὐσχήμων
3.  Κλητική πληθυντικού του θηλυκού : ἀληθής
4. Γενική ενικού του αρσενικού : μέγας
5. Κλητική ενικού του αρσενικού : θῆλυς
6. Αιτιατική ενικού του ουδετέρου : μεγαλοπράγμων
7. Αιτιατική ενικού του θηλυκού : εὐτυχής
8. Δοτική πληθυντικού του ουδετέρου : πᾶς
Γ.      Στις παρακάτω προτάσεις να αντικαταστήσετε τα επίθετα με τα αντώνυμά τους :
  1.    Δεῖ ὑμᾶς λέγειν τά ψευδῆ.
        _____________________________________________________
  2.    Φύλαττε τό μέν σῶμα ἀσθενές, τήν δέ ψυχήν ἀσεβῆ.
        ______________________________________________________
  3.    Χρή τούς ἄφρονας ἐπαινεῖν.
        ______________________________________________________
  4.    Οἱ εὐγενεῖς ἄνδρες σπάνιοί εἰσι.
        ______________________________________________________

Δ.     Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τους κατάλληλους τύπους των επιθέτων:
1.    Ἔστε _____________ (ταχύς) εἰς τό ἀκοῦσαι, ____________ (βραδὐς) εἰς τό λαλῆσαι.
2.    _______________(βαθύς/ θηλ.) δέ καί καίριος ἡ πληγή ἐγένετο.
3.   Λακεδαιμόνιοι τά μέν __________ (ἡδύς/ουδ.) καλά νομίζουσι, τά δέ συμφέροντα δίκαια.
4.   Ἡ Περσεφόνη τό _____________(ἥμισυς/ουδ.) μέν τοῦ ἔτους ἔμεινε παρά τῷ Πλούτωνι, τό δ’ ἕτερον παρά τῇ μητρί.
5.    Οὗτοι δίκαιοι καί _______________(σώφρων/αρσ.) ἐφαίνοντο εἶναι.
6.  Λέγει τούτους ______________________ (πολυπράγμων/αρσ.) καί ____________ (θρασύς/αρσ.) εἶναι.
7.    Φοβούμεθα μή ταῦτα οὔκ εἰσίν _____________(ἀληθής/ουδ.).
8.     Ἐν ταύτῃ τῇ νήσῳ _____________ (ἀσφαλής/αρσ.) καί ____________ (εὐτυχής /αρσ.) κατοικοῦμεν.
9.     Θορύβου _______________(πλήρης/θηλ.) ἡ πόλις ἐστί.
10.   Ἄξιον λέγειν καί περί τοῦ ἐν ταύτῃ  τῇ χώρᾳ _____________________ (μεγαλοπρεπής/ουδ.) καί ______________________ (πολυτελής/ουδ.) βασιλείου.

Ε.     Να γράψετε τις πτώσεις που ζητούνται :
  1.    ὁ ἐπιμελής μαθητής (αιτ. ενικ. )  ® __________________________
  2.    ὁ σώφρων πολίτης (κλητ. ενικ.)   ® __________________________
  3.    ὁ ἐλεήμων βασιλεύς (δοτ. πληθ.) ® __________________________
  4.    τό τραχύ ἔδαφος (αιτ. πληθ.)      ® __________________________
  5.    ὁ ὀξύς ἦχος (αιτ. πληθ.)              ® __________________________
  6.    ὁ εὐτυχής γονεύς (κλητ. ενικ.)     ® __________________________
  7.    ὁ ἀσεβής ἡγεμών (δοτ. & κλ. εν.)  ® __________________________
                                                        ® __________________________
  8.    ἡ εὐθεῖα ὁδός (αιτ. πληθ.)           ® __________________________
  9.    ὁ ἀληθής λόγος (κλητ. ενικ.)               ® __________________________
  10. ὁ μέγας λιμήν (κλ. εν. & αιτ. πλ.)  ® __________________________
                                                        ® __________________________

ΣΤ.   Nα ξαναγράψετε την παρακάτω πρόταση ξεκινώντας με τους ακόλουθους τρόπους:
Ἀλκιβιάδης ἐν Σπάρτῃ εὐτελής, γυμναστικός καί μεγαλόφρων ἦν, ἐν Ἰωνίᾳ χλιδανός, ἐπιτερπής καί ἀπράγμων, ἐν Θράκῃ θρασύς καί ἐν Θετταλοῖς ἱππαστικός.
®     Οἱ ἄνδρες ________________________________________________
        ________________________________________________________
®     Τό στράτευμα ____________________________________________
        ________________________________________________________
®     Τά στρατεύματα __________________________________________
        ________________________________________________________







                                  ΑΝΩΜΑΛΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
πολύς - πολλή - πολύ
 μέγας - μεγάλη - μέγα

Α.     Να γράψετε τα παρακάτω επίθετα στις πτώσεις που ζητούνται:
                γεν. εν.             ________________
πολύς                αιτιατ. εν.          ________________
                δοτ. πληθ.         ________________

                δοτ. εν.             ________________
πολλή               ονομαστ. πληθ.  ________________
                γεν. πληθ.         ________________

                γεν. εν.             ________________
πολύ         δοτ. εν.             ________________
                αιτιατ. πληθ.      ________________

                γεν. εν.             ________________
μέγας                αιτιατ. εν.          ________________
                γεν. πληθ.         ________________

                αιτιατ. εν.          ________________
μεγάλη      γεν. πληθ.         ________________
                κλητικ. πληθ.     ________________

                γεν. ενικού                ________________
μέγα         δοτ. ενικ.           ________________
                δοτ. πληθ.         ________________

Β.     Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους των επιθέτων πολύς, πολλή, πολύ και μέγας, μεγάλη, μέγα:
   1.   Ἠλλάξαντο _____________(πολλή) εὐδαιμονίας ________________ (πολλή) κακοδαιμονίαν.
   2.   Οἱ θεοί εἰσίν ἱκανοί ταχύ ποιεῖν τούς ________________ (μέγας) μικρούς, ὅταν βούλωνται.
   3.   Νόμος ἐστίν ἐπιχώριος Πέρσαις τόν ἐλθόντα εἰς _______________ (μέγας) βασιλέα προσκυνῆσαι αὐτόν.
   4.   ______________ (πολύ, αιτιατ. πληθ.) μέν πρᾶττε, ὀλίγα δέ λέγε.
   5.   _______________ (μέγα) πραγμάτων καιροί προεῖναι (έχουν χαθεί) τῇ πόλει.
   6.   Καί τραχύς ἦν ὁ ποταμός ______________ (πολύς) λίθοις καί ὀλισθηροῖς.
   7.   Ἐνταῦθα δέ μάχης γενομένης _______________ (πολύς/ον. πληθ. αρσ.) ἀπέθανον.
   8.   Ὁμολογεῖται τήν πόλιν ἀρχαιοτάτην καί ______________ (μέγας/αιτ. εν. θηλ.) εἶναι.
   9.   Οὐδέν ἀπό τῶν ἐν ταῖς Ἑλληνικαῖς πόλεσι τυράννων ἔργον ______________ (μέγας/ον. εν. ουδ.) ἐπράχθη.
   10. Οἱ νέοι οὐ κακοήθεις ἀλλ’ εὐήθεις εἰσί διά τό μήπω τεθεωρηκέναι ________________ (πολύς/αιτ. πληθ. θηλ.) πονηρίας.

 Πηγή: www.ea.gr



Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΑΟΡΙΣΤΩΝ Β΄ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ἔστην: ἔβην, ἔγνων, ἔδραν, ἔφυν, ἐρρύην

Ορισμένα ρήματα της α΄ συζυγίας (ρήματα σε -ω) σχηματίζουν τον αόριστο β΄ κατά τα ρήματα σε  -μι  και κλίνονται όπως ο αόριστος  ἔστην . Τα ρήματα αυτά είναι τα εξής: Ενεστώτας Αόριστος β΄ ἁλίσκομαι βαίνω γηράσκω γιγνώσκω (ἀπο)διδράσκω δύομαι ζήω,-ῶ ῥέω φθάνω φύομαι ἑάλων / ἥλων ἔβην ἐγήραν ἔγνων (ἀπ)έδραν ἔδυν ἐβίων ἐρρύην ἔφθην ἔφυν Παραδείγματα:  βαίνω   Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή ἔβην ἔβης ἔβη ἔβημεν ἔβητε ἔβησαν βῶ βῇς βῇ βῶμεν βῆτε βῶσι(ν) βαίην βαίης βαίη βαίημεν / βαῖμεν βαίητε / βαῖτε βαίησαν / βαῖεν βῆθι βήτω - βῆτε βάντων / βήτωσαν βῆναι βὰς βᾶσα βὰν γιγνώσκω   Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή ἔγνων ἔγνως ἔγνω...

Σύμπτυξη δευτερεύουσας πρότασης σε μετοχή

Ουσιαστικά πρόκειται για την αντίστροφη πορεία της ανάλυσης της μετοχής σε πρόταση. Γενικά , κατά τη σύμπτυξη μίας δευτερεύουσας πρότασης σε μετοχή , ανεξαρτήτως είδους, παρατηρούνται οι εξής μεταβολές : 1. Φεύγει ο σύνδεσμος εισαγωγής της δευτερεύουσας πρότασης. 2. Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης μετατρέπεται σε μετοχή στον ίδιο χρόνο του ρήματος. 3. Αν η δευτερεύουσα πρόταση εκφέρεται με δυνητική έγκλιση, τότε η μετοχή θα είναι και αυτή δυνητική. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ A.     Το υποκείμενο του ρήματος γίνεται υποκείμενο της μετοχής. Διακρίνονται δύο περιπτώσεις : ·          Η μετοχή και το υποκείμενό της τίθενται σε ονομαστική , όταν το υποκείμενο του ρήματος εξάρτησης και το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης είναι το ίδιο. π.χ. Ἡμεῖς ὁρῶμεν ὅτι ἐσμὲν δυνατοὶ = Ἡμεῖς ὁρῶμεν ὄντες δυνατοί. ·          Η μετοχή και το υποκείμενό της τίθενται σε πλάγια πτώση ( ΓΕΝ-ΔΟΤ-Α...

Συνηρημένα ρήματα (κλίση, θεωρία, ασκήσεις)

ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ ΣΕ -αω Στα συνηρημένα ρήματα της αʹ τάξης  (-άω)  στον ενεστώτα και τον παρατατικό γίνονται οι ακόλουθες συναιρέσεις:  ᾰ + ε, η → ᾱ ᾰ + ει, ῃ → ᾳ ᾰ + ο, ω, ου → ω ᾰ + οι → ῳ τιμάω , -ῶ Ενεργητική Φωνή τιμάω , -ῶ Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή Ενεστώτας τιμῶ τιμᾷς τιμᾷ τιμῶμεν τιμᾶτε τιμῶσιν τιμῶ τιμᾷς τιμᾷ τιμῶμεν τιμᾶτε τιμῶσιν τιμῷμι/-ῴην τιμῷς/-ῴης τιμῷ/-ῴη τιμῷμεν τιμῷτε τιμῷεν τίμα τιμάτω τιμᾶτε τιμώντων/τιμάτωσαν τιμᾶν τιμῶν τιμῶσα τιμῶν Παρατατικός ἐτίμων ἐτίμας ἐτίμα ἐτιμῶμεν ἐτιμᾶτε ἐτίμων Μέλλοντας τιμήσω   Αόριστος ἐτίμησα  Παρακείμενος τετίμηκα  Υπερσυντέλικος ἐτετιμήκειν   Μέση Φωνή τιμάομαι,-ῶμαι Οριστι...