Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Σοφοκλέους Ἀντιγόνη: Προτεινόμενο διαγώνισμα

Επιμέλεια θεμάτων: Σόνια Σιούτη

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

ΑΝ.     Οὐ γὰρ τάφου νῷν τὼ κασιγνήτω Κρέων
τὸν μὲν προτίσας, τὸν δ᾽ ἀτιμάσας ἔχει;
Ἐτεοκλέα μέν, ὡς λέγουσι, σὺν δίκῃ
χρησθεὶς δικαίᾳ καὶ νόμῳ, κατὰ χθονὸς 
ἔκρυψε τοῖς ἔνερθεν ἔντιμον νεκροῖς,                    25
τὸν δ᾽ ἀθλίως θανόντα Πολυνείκους νέκυν
ἀστοῖσί φασιν ἐκκεκηρῦχθαι τὸ μὴ
τάφῳ καλύψαι μηδὲ κωκῦσαί τινα,
ἐᾶν δ᾽ ἄκλαυτον, ἄταφον, οἰωνοῖς γλυκὺν         
θησαυρὸν εἰσορῶσι πρὸς χάριν βορᾶς.
Τοιαῦτά φασι τὸν ἀγαθὸν Κρέοντα σοὶ
κἀμοί, λέγω γὰρ κἀμέ, κηρύξαντ᾽ ἔχειν,
καὶ δεῦρο νεῖσθαι ταῦτα τοῖσι μὴ εἰδόσιν
σαφῆ προκηρύξοντα, καὶ τὸ πρᾶγμ᾽ ἄγειν                    
οὐχ ὡς παρ᾽ οὐδέν, ἀλλ᾽ ὃς ἂν τούτων τι δρᾷ     
φόνον προκεῖσθαι δημόλευστον ἐν πόλει.
Οὕτως ἔχει σοι ταῦτα, καὶ δείξεις τάχα
εἴτ᾽ εὐγενὴς πέφυκας εἴτ᾽ ἐσθλῶν κακή.              38
…………………………………………………....
ΙΣ.       Νῦν δ᾽ αὖ μόνα δὴ νὼ λελειμμένα σκόπει                      
ὅσῳ κάκιστ᾽ ὀλούμεθ᾽, εἰ νόμου βίᾳ                     
ψῆφον τυράννων ἢ κράτη παρέξιμεν.
Ἀλλ᾽ ἐννοεῖν χρὴ τοῦτο μὲν γυναῖχ᾽ ὅτι
ἔφυμεν, ὡς πρὸς ἄνδρας οὐ μαχουμένα·             
ἔπειτα δ᾽ οὕνεκ᾽ ἀρχόμεσθ᾽ ἐκ κρεισσόνων
καὶ ταῦτ᾽ ἀκούειν κἄτι τῶνδ᾽ ἀλγίονα.   
Ἐγὼ μὲν οὖν αἰτοῦσα τοὺς ὑπὸ χθονὸς                 65
ξύγγνοιαν ἴσχειν, ὡς βιάζομαι τάδε,
τοῖς ἐν τέλει βεβῶσι πείσομαι· τὸ γὰρ
περισσὰ πράσσειν οὐκ ἔχει νοῦν οὐδένα.                        

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

  1. «Οὐ γὰρ τάφου… πρὸς χάριν βορᾶς»: Να μεταφράσετε τους στίχους στα νέα ελληνικά.
ΜΟΝΑΔΕΣ 30

  1. α. Να συμπληρώσετε τα  κενά με τους κατάλληλους όρους:

Τρία ήταν τα βασικά μέρη του αρχαίου θεάτρου:
α) ………………………….., το μέρος που προοριζόταν για τους θεατές.
β……………………………., ο κυκλικός ή ημικυκλικός χώρος, όπου …………., ο χορός.
γ) ………………………….., ο χώρος των υποκριτών.
ΜΟΝΑΔΕΣ 4
β. Να γράψετε τις καινοτομίες που επέφερε ο Σοφοκλής στην τραγωδία.
ΜΟΝΑΔΕΣ 6
3. α. «ἔκρυψε τοῖς ἔνερθεν ἔντιμον νεκροῖς»: Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία που είχε η ταφή στην αρχαιότητα, να σχολιάσετε το περιεχόμενο αυτού του στίχου.
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
β. Πώς διαγράφεται το ήθος της Ισμήνης σύμφωνα με όσα διατυπώνει η ίδια στους στίχους που σας δόθηκαν;
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
γ. Να εξηγήσετε γιατί η Αντιγόνη αποτελεί τον θεατρικό αντίποδα της Ισμήνης, τεκμηριώνοντας την απάντησή σας με συγκεκριμένα στοιχεία του κειμένου που σας δόθηκε.
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
4. α. Να συμπληρώσετε τον ακόλουθο πίνακα με τους κατάλληλους τύπους:

ονομαστική
γενική
δοτική
αιτιατική
κλητική

τάφου





δίκῃ





γλυκύν




ἄνδρας


ΜΟΝΑΔΕΣ 6
     β. ἔχει, πράσσειν: Να κλίνετε την υποτακτική του ενεστώτα στη μέση φωνή.
ΜΟΝΑΔΕΣ 4
5. Κρέων, Ἐτεοκλέα, ἐκκεκηρῦχθαι, ἐννοεῖν, νοῦν: Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους τύπους του κειμένου που σας δόθηκε.
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
6. λέγουσι, ἔκρυψε, θανόντα, ἄγειν, πόλει: Για κάθε τύπο να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις (απλές ή σύνθετες) της νέας ελληνικής. Με τις λέξεις που θα γράψετε να σχηματίσετε μία σύντομη πρόταση με καθεμιά από αυτές.
ΜΟΝΑΔΕΣ 10




Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΑΟΡΙΣΤΩΝ Β΄ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ἔστην: ἔβην, ἔγνων, ἔδραν, ἔφυν, ἐρρύην

Ορισμένα ρήματα της α΄ συζυγίας (ρήματα σε -ω) σχηματίζουν τον αόριστο β΄ κατά τα ρήματα σε  -μι  και κλίνονται όπως ο αόριστος  ἔστην . Τα ρήματα αυτά είναι τα εξής: Ενεστώτας Αόριστος β΄ ἁλίσκομαι βαίνω γηράσκω γιγνώσκω (ἀπο)διδράσκω δύομαι ζήω,-ῶ ῥέω φθάνω φύομαι ἑάλων / ἥλων ἔβην ἐγήραν ἔγνων (ἀπ)έδραν ἔδυν ἐβίων ἐρρύην ἔφθην ἔφυν Παραδείγματα:  βαίνω   Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή ἔβην ἔβης ἔβη ἔβημεν ἔβητε ἔβησαν βῶ βῇς βῇ βῶμεν βῆτε βῶσι(ν) βαίην βαίης βαίη βαίημεν / βαῖμεν βαίητε / βαῖτε βαίησαν / βαῖεν βῆθι βήτω - βῆτε βάντων / βήτωσαν βῆναι βὰς βᾶσα βὰν γιγνώσκω   Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή ἔγνων ἔγνως ἔγνω...

Σύμπτυξη δευτερεύουσας πρότασης σε μετοχή

Ουσιαστικά πρόκειται για την αντίστροφη πορεία της ανάλυσης της μετοχής σε πρόταση. Γενικά , κατά τη σύμπτυξη μίας δευτερεύουσας πρότασης σε μετοχή , ανεξαρτήτως είδους, παρατηρούνται οι εξής μεταβολές : 1. Φεύγει ο σύνδεσμος εισαγωγής της δευτερεύουσας πρότασης. 2. Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης μετατρέπεται σε μετοχή στον ίδιο χρόνο του ρήματος. 3. Αν η δευτερεύουσα πρόταση εκφέρεται με δυνητική έγκλιση, τότε η μετοχή θα είναι και αυτή δυνητική. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ A.     Το υποκείμενο του ρήματος γίνεται υποκείμενο της μετοχής. Διακρίνονται δύο περιπτώσεις : ·          Η μετοχή και το υποκείμενό της τίθενται σε ονομαστική , όταν το υποκείμενο του ρήματος εξάρτησης και το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης είναι το ίδιο. π.χ. Ἡμεῖς ὁρῶμεν ὅτι ἐσμὲν δυνατοὶ = Ἡμεῖς ὁρῶμεν ὄντες δυνατοί. ·          Η μετοχή και το υποκείμενό της τίθενται σε πλάγια πτώση ( ΓΕΝ-ΔΟΤ-Α...

Συνηρημένα ρήματα (κλίση, θεωρία, ασκήσεις)

ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ ΣΕ -αω Στα συνηρημένα ρήματα της αʹ τάξης  (-άω)  στον ενεστώτα και τον παρατατικό γίνονται οι ακόλουθες συναιρέσεις:  ᾰ + ε, η → ᾱ ᾰ + ει, ῃ → ᾳ ᾰ + ο, ω, ου → ω ᾰ + οι → ῳ τιμάω , -ῶ Ενεργητική Φωνή τιμάω , -ῶ Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή Ενεστώτας τιμῶ τιμᾷς τιμᾷ τιμῶμεν τιμᾶτε τιμῶσιν τιμῶ τιμᾷς τιμᾷ τιμῶμεν τιμᾶτε τιμῶσιν τιμῷμι/-ῴην τιμῷς/-ῴης τιμῷ/-ῴη τιμῷμεν τιμῷτε τιμῷεν τίμα τιμάτω τιμᾶτε τιμώντων/τιμάτωσαν τιμᾶν τιμῶν τιμῶσα τιμῶν Παρατατικός ἐτίμων ἐτίμας ἐτίμα ἐτιμῶμεν ἐτιμᾶτε ἐτίμων Μέλλοντας τιμήσω   Αόριστος ἐτίμησα  Παρακείμενος τετίμηκα  Υπερσυντέλικος ἐτετιμήκειν   Μέση Φωνή τιμάομαι,-ῶμαι Οριστι...