Προτεινόμενο κριτήριο αξιολόγησης στο αδίδακτο κείμενο αρχαίων ελληνικών

Α. Κείμενο

Ἐπίεσε δ’ αὐτοὺς μᾶλλον πρὸς τῷ ὑπάρχοντι πόνῳ καὶ ἡ ξυγκομιδὴ ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐς τὸ ἄστυ, καὶ οὐχ ἧσσον τοὺς ἐπελθόντας.  οἰκιῶν γὰρ οὐχ ὑπαρχουσῶν, ἀλλ’ ἐν καλύβαις πνιγηραῖς ὥρᾳ ἔτους διαιτωμένων ὁ φθόρος ἐγίγνετο οὐδενὶ κόσμῳ, ἀλλὰ καὶ νεκροὶ ἐπ’ ἀλλήλοις ἀποθνῄσκοντες ἔκειντο καὶ ἐν ταῖς ὁδοῖς ἐκαλινδοῦντο καὶ περὶ τὰς κρήνας ἁπάσας ἡμιθνῆτες τοῦ ὕδατος ἐπιθυμίᾳ. τά τε ἱερὰ ἐν οἷς ἐσκήνηντο νεκρῶν πλέα ἦν, αὐτοῦ ἐναποθνῃσκόντων· ὑπερβιαζομένου γὰρ τοῦ κακοῦ οἱ ἄνθρωποι, οὐκ ἔχοντες ὅ τι γένωνται, ἐς ὀλιγωρίαν ἐτράποντο καὶ ἱερῶν καὶ ὁσίων ὁμοίως. νόμοι τε πάντες ξυνεταράχθησαν οἷς ἐχρῶντο πρότερον περὶ τὰς ταφάς, ἔθαπτον δὲ ὡς ἕκαστος ἐδύνατο. καὶ πολλοὶ ἐς ἀναισχύντους θήκας ἐτράποντο σπάνει τῶν ἐπιτηδείων διὰ τὸ συχνοὺς ἤδη προτεθνάναι σφίσιν· ἐπὶ πυρὰς γὰρ ἀλλοτρίας φθάσαντες τοὺς νήσαντας οἱ μὲν ἐπιθέντες τὸν ἑαυτῶν νεκρὸν ὑφῆπτον, οἱ δὲ καιομένου ἄλλου ἐπιβαλόντες ἄνωθεν ὃν φέροιεν ἀπῇσαν.

Θουκυδίδης, 2. 52. 1-4

Β. Παρατηρήσεις

1. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο στα νέα ελληνικά.

Μονάδες 20

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

• τῷ ὑπάρχοντι: τον αντίστοιχο τύπο στο θηλυκό γένος
• καλύβαις πνιγηραῖς: τις πλάγιες πτώσεις του ενικού αριθμού
• τοῦ ὕδατος: τη δοτική πτώση του πληθυντικού αριθμού
• ὁσίων: την αιτιατική πτώση του υπερθετικού βαθμού στο ίδιο γένος. 

Μονάδες 4

3. ἔχοντες, φέροιεν : να κλίνετε την υποτακτική του αορίστου β' στην ενεργητική φωνή. 

Μονάδες 6

4. "ὅ τι γένωνται":  να αναγνωρίσετε πλήρως τη δευτερεύουσα πρόταση (είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος).

Μονάδες 4

5. τοὺς ἐπελθόντας: να αναλύσετε τη μετοχή στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση.

Μονάδες 6

Επιμέλεια θεμάτων: Σόνια Σιούτη