Στην μετατροπή αυτή ακολουθούμε τα εξής βασικά στάδια:
· Το ρήμα που είναι σε ενεργητική φωνή το μετατρέπουμε σε παθητική φωνή, δίχως να αλλάξουμε τον χρόνο του ρήματος ή την έγκλισή του
· Το άμεσο αντικείμενο του ρήματος το μετατρέπουμε σε υποκείμενο βάζοντάς το σε πτώση ονομαστική.
· Το υποκείμενο του ρήματος θα γίνει ποιητικό αίτιο (ab+αφαιρετική).
· Ξεχωρίζει η περίπτωση όπου έχουμε debeo+τελικό απαρέμφατο. Στην παθητική σύνταξη μετατρέπουμε το απαρέμφατο σε παθητική περιφραστική συζυγία (γερουνδιακό και τύποι του ρήματος sum).
Ενδεικτικό παράδειγμα:
1. Arria filio funus ita paravit, ut maritus suus id ignoraret.
Έχουμε δύο προτάσεις “Aria…paravit” και “ut…ignoraret”
Αναλύουμε την πρώτη πρόταση συντακτικά:
“Arria funus ita paravit”
paravit το ρήμα
Aria: υποκείμενο του ρήματος paravit
funus: αντικείμενο του ρήματος paravit
filio: δοτική προσωπική χαριστική
Ακολουθούμε τα στάδια
Επειδή το funus-eris είναι γένους ουδετέρου και στην παθητική σύνταξη θα είναι το υποκείμενο του ρήματος, το paravit θα γίνει paratum est. Το όνομα Aria θα γίνει ab Aria. Το filio δεν αλλάζει. Οπότε:
“Funus ita paratum est ab Aria”
Στην δεύτερη πρόταση κάνουμε ακριβώς το ίδιο:
“Ut maritus suus id ignoraret”
ignoraret το ρήμα
maritus: υποκείμενο του ρήματος ignoraret
suus: επιθετικός προσδιορισμός στο ουσιαστικό maritus
id: αντικείμενο του ρήματος ignoraret
Επομένως:
ignoraret ->ignoraretur
id (αιτιατική) ->id (σε ονομαστική)
maritus -> a marito (ποιητικό αίτιο)
suus -> suo
Οπότε γίνεται “ut id ignoraretur a marito”
Άρα έχουμε “ Funus ita paratum est ab Aria ut id ignoraretur a Marito”
