Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

Η απαγόρευση στα λατινικά σχηματίζεται με δύο τρόπους:

1) noli / nolite + απαρέμφατο Ενεστώτα

2) ne + υποτακτική Παρακειμένου

Θα μας χρειαστεί η άρνηση για δύο ειδών ασκήσεις:
α) να μας δoθεί απόσπασμα που περιέχει άρνηση και να μας ζητηθεί να σχηματίσουμε την άρνηση με τον άλλο τρόπο (ή αλλιώς να σχηματίσουμε μια ισοδύναμη έκφραση).

β) να μας δοθεί ένα απόσπασμα και να μας ζητηθεί να μετατρέψουμε την πρόταση ώστε να δηλώσει άρνηση.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα:
α' περίπτωση άσκησης
"opibus urbis nolite confidere".
Με τα έντονα γράμματα είναι η άρνηση. Όπως είπαμε στον κανόνα η ισοδύναμη έκφραση άρνησης είναι ne+υποτακτική Παρακειμένου.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο όρος confidere θα μας δείξει ποιο ρήμα θα επιλέξουμε για να το θέσουμε σε υποτακτική Παρακειμένου (confido-confisus sum-confidere,3) και ο όρος nolite μας δείχνει ότι θα πρέπει τον ρηματικό τύπο να τον θέσουμε σε β' πληθυντικό αφού σε β' πληθυντικό πρόσωπο είναι και ο όρος nolite. Αν είχαμε noli, τότε θα χρησιμοποιούσαμε β' ενικό.

 Καταλήγοντας λοιπόν θα γίνει η ισοδύναμη φράση ως εξής:
"opibus urbis ne confisi sitis" (β' πληθυντικό λόγω του τύπου nolite)

ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Στο κείμενο 25 (XXV) υπάρχει η πρόταση:

 Yποκ.απαρ.
"Neminem credideritis patriae consulturum esse": Εδώ ενυπάρχει η απαγόρευση με την μορφή ne+υποτακτική Παρακειμένου.
Θα πρέπει να τραπεί στην ισοδύναμη μορφή noli/nolite+απαρέμφατο Ενεστώτα.
Επειδή το credideritis είναι β' πληθυντικό θα επιλέξουμε τον τύπο nolite- ο οποίος είναι κι εκείνος σε β' πληθυντικό πρόσωπο- συν το απαρέμφατο Ενεστώτα του ρήματος credo (credere).
Επομένως, βάσει κανόνα, η ισοδύναμη φράση θα έπρεπε είναι η εξής:
"nolite credere neminem patriae consulturum esse"

→Στην πρόταση αυτή υπάρχει ένα παράδοξο: αντί να έχουμε μια άρνηση όπως στην πρόταση του αποσπάσματος, έχουμε πλέον δύο αρνήσεις (nolite, neminem). Επειδή δύο αρνήσεις μας κάνουν μία κατάφαση και με τον τρόπο αυτό θα αλλοιωθεί το νόημα της πρότασης, θα διώξουμε την αντωνυμία neminem και θα την αντικαταστήσουμε με τον αντίστοιχο καταφατικό τύπο quemquam, οποτε θα έχουμε την τελική ισοδύναμη φράση:
                         Yποκ.απαρ.
"nolite credere quemquam patriae consulturum esse"
 

β' περίπτωση άσκησης
"cavete periculum": η πρόταση να μετατραπεί έτσι ώστε να δηλώνει άρνηση και με τους δύο τρόπους.
1) ne + υποτακτική Παρακειμένου: ne caveritis periculum (β' πληθυντικός λόγω του τύπου cavete, που είναι κι αυτός σε β' πληθυντικό πρόσωπο)
2) noli/nolite + απαρέμφατο Ενεστώτα: nolite cavere periculum (nolite λόγω του τύπου cavete, ο οποίος είναι κι αυτός σε β' πληθυντικό πρόσωπο).