Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2011

Η δολοφονία στο Ντάμι της Τσερκέζας (1-1-1949)

Έλαβε χώρα στη Λέσβο και πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες δολοφονίες την περίοδο του Εμφυλίου στην Ελλάδα με δράστη μάλιστα μια γυναίκα και θύματα έξι άνδρες-αντάρτες του ΔΣΕ.

Ήταν 31 Δεκεμβρίου του 1948. Στη Λέσβο ο Εθνικός Στρατός είχε ξεκινήσει επιχείρηση εξόντωσης των κομμουνιστών ανταρτών οι οποίοι δεν αναγνώριζαν την κυβέρνηση του 1946 και είχαν σχηματίσει τη λεγόμενη Κυβέρνηση του Βουνού. Σημαντική βοήθεια στις εθνικές δυνάμεις προσέφερε και η Χωροφυλακή που είχε αναλάβει τη φρούρηση των επαρχιακών πόλεων.

Εκείνη την ημέρα , λοιπον, 13 αντάρτες έφθασαν για τροφοδοσία στην περιοχή Μυλέλια της Λέσβου σε ένα ντάμι (καλύβα) όπου τους είχε καλέσει η ιδιοκτήτριά του Ζουλφιέ Χανούμ ή Ελένη Ιορδάνογλου, γνωστή σε όλους ως «Τσερκέζα».

Η Τσερκέζα παρίστανε καιρό το φίλο των ανταρτών. Ωστόσο στην πραγματικότητα η Τσερκέζα ήταν ορκισμένος εχθρός των ανταρτών και είχε έρθει σε συνεννόηση με το διοικητή της Χωροφυλακής Μυτιλήνης για την εξόντωσή τους.

Ανάμεσα στους 13 αντάρτες ήταν και ο Κυριάκος Πασχαλιάς, ηγετικό στέλεχος του ΔΣΕ Λέσβου. Αυτό που δε γνώριζαν οι αντάρτες φτάνοντας στο ντάμι ήταν το ότι η Τσερκέζα το είχε παγιδεύσει με δυναμίτη.

Έκατσαν λοιπόν στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι και γεύτηκαν τα νόστιμα φαγητά της Τσερκέζας। Λίγο πριν φύγουν, η Τσερκέζα ζήτησε να κόψουν την Πρωτοχρονιάτικη πίτα «για το καλό»। Αναψε τσιγάρο και βγήκε να φέρει από το φούρνο φοινίκια για να τα πάρουν μαζί τους οι μαχητές। Μόλις βγήκε πέταξε το τσιγάρο στους δυναμίτες.Το ντάμι ανατινάχτηκε και 6 από τους αντάρτες σκοτώθηκαν επί τόπου.Ανάμεσά τους και ο Πασχαλιάς. Οι υπόλοιποι 7 μαχητές κατάφεραν να διαφύγουν βαριά τραυματισμένοι. Μετά από δυο μέρες οι χωροφύλακες μάζεψαν τα 6 άψυχα κορμιά και τα έθαψαν στο νεκροταφείο ενός κοντινού χωριού.

Το γεγονός αυτό έμεινε στην ιστορία και μέχρι σήμερα το ΚΚΕ αναθεματίζει την Τσερκέζα. Ωστόσο η γυναίκα αυτή κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν αφού η πονηριά και ο δυναμισμός της την έκαναν διάσημη και λέγεται μάλιστα ότι είχε δεσμό και με τον Πλαστήρα.