Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2012

Βοηθήματα: Ξενοφώντος Ελληνικά και Θεματογραφία Αρχαίων Ελληνικών από τις εκδόσεις Έναστρον

ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β'

Ο Αόριστος Β΄ είναι ένας δεύτερος τύπος του Αορίστου σε Ενεργητική και Μέση Φωνή. Έχει όλες τις γνωστές εγκλίσεις (Οριστική-Υποτακτική-Προστακτική) και απαντάται σε ορισμένα ρήματα της αρχαίας ελληνικής.
Ο τρόπος με τον οποίο κλίνουμε την οριστική Αορίστου β' θυμίζει την οριστική παρατατικού οποιουδήποτε ρήματος, ενώ οι υπόλοιπες εγκλίσεις θυμίζουν τις αντίστοιχες του Ενεστώτα (πάντα ως προς την λογική και τις καταλήξεις).
Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Αόριστο β' του ρήματος λανθάνω, που είναι ἔλαθον.
ΟΡΙΣΤΙΚΗ       ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΉ           ΕΥΚΤΙΚΗ                    ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
ἔ-λαθ-ον              λάθ-ω                            λάθ-οιμι                             ________
ἔ-λαθ-ες               λάθ-ῃς                           λάθ-οις                                  λάθ-ε

ἔ-λαθ-ε                 λάθ-ῃ                            λάθ-οι                                    λαθ-έτω

ἐ-λάθ-ομεν          λάθ-ωμεν                      λάθ-οιμεν                            _______
ἐ-λάθ-ετε             λάθ-ητε                         λάθ-οιτε                                  λάθ-ετε
ἔ-λαθ-ον              λάθ-ωσιν                      λάθ-οιεν                       λαθ-όντων ή λαθ-έτωσαν    
Στους ρηματικούς τύπους του απαρεμφάτου και της μετοχής έχουμε αντίστοιχα λαθ-εῖν
και λαθ-ών,λαθ-οῦσα,λαθ-όν.
Και ο αντίστοιχος χρόνος στην Μέση Φωνή (σε όσα από τα ρήματα αυτά απαντάται)
ΟΡΙΣΤΙΚΗ       ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΉ           ΕΥΚΤΙΚΗ                         ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
ἐ-λαθ-όμην           λάθ-ωμαι                    λαθ-οίμην                                 ________
ἐ-λάθ-ου               λάθ-ῃ                           λάθ-οιο                                         λαθ-οῦ
ἐ-λάθ-ετο              λάθ-ηται                      λάθ-οιτο                                       λαθ-έσθω
ἐ-λαθ-όμεθα         λαθ-ώμεθα                  λαθ-οίμεθα                                  ________
ἐ-λάθ-εσθε            λάθ-ησθε                     λάθ-οισθε                                     λάθ-εσθε
ἐ-λάθ-οντο            λάθ-ωνται                   λάθ-οιντο                       λαθ-έσθων ή λαθ-έσθωσαν    
Στους ρηματικούς τύπους του απαρεμφάτου και της μετοχής έχουμε αντίστοιχα λαθ-έσθαι και λαθ-όμενος,λαθ-ομένη,λαθ-όμενον.

Με την ίδια λογική κλίνονται και όλα τα άλλα ρήματα που έχουν αόριστο β΄ στον χρόνο αυτόν.
Εξαιρέσεις έχουμε στο β' ενικό προστακτικής αορίστου β' των εξής ρημάτων
ἔχω → σχές (και στην ευκτική κάνει σχοίην,σχοίης,σχοίη,σχοίημεν-σχοῖμεν,σχοίητε-σχοῖτε,σχοίησαν-σχοῖεν)
ὁρῶ → ἰδέ
εὑρίσκω → εὑρέ
λαμβάνω → λαβέ
εἶμι -ἔρχομαι → ἐλθέ
λέγω → εἰπέ
όπου παρατηρούμε ότι οι συγκεκριμένοι τύποι τονίζονται στην λήγουσα, δίχως όμως κάποια άλλη αλλαγή.
Βασικά ρήματα στα οποία απαντάται ο Αόριστος β'
ἄγω→ἤγαγον
βάλλω→ἔβαλον
εἶμι-ἔρχομαι→ἦλθον
εὑρίσκω→εὗρον και ηὗρον
ἔχω→ ἔσχον 
λαγχάνω→ἔλαχον
τυγχάνω→ἔτυχον
λαμβάνω→ἔλαβον
λανθάνω→ἔλαθον
μανθάνω→ἔμαθον
λέγω και φημί→εἶπον
ὁρῶ→εἶδον
πυνθάνομαι→ἐπυθόμην
τρέπω→ἔτραπον
τρέφω→ἔτραφον
τρέχω → ἔδραμον
φεῦγω→ἔφυγον
φέρω→ἤνεγκον
πάσχω → ἔπαθον
ἀποθνῂσκω→ἀπέθανον