Κείμενο
α’
ΚΡ. Οὐδὲν γὰρ ἀνθρώποισιν οἷον ἄργυρος 295
κακὸν
νόμισμ᾽ ἔβλαστε· τοῦτο καὶ πόλεις
πορθεῖ,
τόδ᾽ ἄνδρας ἐξανίστησιν δόμων,
τόδ᾽
ἐκδιδάσκει καὶ παραλλάσσει φρένας
χρηστὰς
πρὸς αἰσχρὰ πράγμαθ᾽ ἵστασθαι βροτῶν
πανουργίας
δ᾽ ἔδειξεν ἀνθρώποις ἔχειν
καὶ
παντὸς ἔργου δυσσέβειαν εἰδέναι.
Ὅσοι
δὲ μισθαρνοῦντες ἤνυσαν τάδε,
χρόνῳ
ποτ᾽ ἐξέπραξαν ὡς δοῦναι δίκην.
Ἀλλ᾽,
εἴπερ ἴσχει Ζεὺς ἔτ᾽ ἐξ ἐμοῦ σέβας,
εὖ
τοῦτ᾽ ἐπίστασ᾽, ὅρκιος δέ σοι λέγω,
εἰ
μὴ τὸν αὐτόχειρα τοῦδε τοῦ τάφου
εὑρόντες
ἐκφανεῖτ᾽ ἐς ὀφθαλμοὺς ἐμούς,
οὐχ
ὑμὶν Ἅιδης μοῦνος ἀρκέσει, πρὶν ἂν
ζῶντες
κρεμαστοὶ τήνδε δηλώσηθ᾽ ὕβριν,
ἵν᾽
εἰδότες τὸ κέρδος ἔνθεν οἰστέον 310
τὸ
λοιπὸν ἁρπάζητε καὶ μάθηθ᾽ ὅτι
οὐκ
ἐξ ἅπαντος δεῖ τὸ κερδαίνειν φιλεῖν.
Ἐκ
τῶν γὰρ αἰσχρῶν λημμάτων τοὺς πλείονας
ἀτωμένους ἴδοις ἂν ἢ
σεσωσμένους.
Κείμενο β’
ΚΡ. Για μένα, όποιος καθοδηγεί μια πόλη
και δε φτάνει στις καλύτερες δυνατές αποφάσεις
αλλά φοβάται καταπίνοντας τη γλώσσα του,
είναι φαύλος ηγέτης και τώρα και παντού.
Κι όποιος απ' την πατρίδα του το φίλο
προτιμά, τον έχω για μηδενικό.
Εγώ —μάρτυρας ο θεός ο παντεπόπτης—
ούτε θα σιωπούσα βλέποντας τη συμφορά
την πόλη να σιμώνει αντί τη σωτηρία
ούτε φίλο μου θα 'κανα της χώρας τον εχθρό,
γιατί το ξέρω πως είναι μοναδικό σωσίβιο
και μόνο πάνω στης πόλης το σκαρί,
ορθό σαν πλέει, δημιουργούμε τις φιλίες μας.
Εγώ με τέτοιους νόμους του κράτους την ισχύ θ' αυξήσω.
και δε φτάνει στις καλύτερες δυνατές αποφάσεις
αλλά φοβάται καταπίνοντας τη γλώσσα του,
είναι φαύλος ηγέτης και τώρα και παντού.
Κι όποιος απ' την πατρίδα του το φίλο
προτιμά, τον έχω για μηδενικό.
Εγώ —μάρτυρας ο θεός ο παντεπόπτης—
ούτε θα σιωπούσα βλέποντας τη συμφορά
την πόλη να σιμώνει αντί τη σωτηρία
ούτε φίλο μου θα 'κανα της χώρας τον εχθρό,
γιατί το ξέρω πως είναι μοναδικό σωσίβιο
και μόνο πάνω στης πόλης το σκαρί,
ορθό σαν πλέει, δημιουργούμε τις φιλίες μας.
Εγώ με τέτοιους νόμους του κράτους την ισχύ θ' αυξήσω.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να
μεταφραστεί το τμήμα: Ἀλλ᾽, εἴπερ ἴσχει Ζεὺς … ἢ σεσωσμένους.
Μονάδες 30
2. α. Να
απαριθμήσετε τα αρνητικά του χρήματος σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο κείμενο
α΄. Να επιλέξετε ένα από αυτά και να το σχολιάσετε.
Μονάδες 10
β. Να χαρακτηρίσετε τον Κρέοντα έτσι όπως παρουσιάζεται
στα κείμενα α΄ και β΄. Να τεκμηριώσετε τους χαρακτηρισμούς με συγκεκριμένες
αναφορές στο κείμενο.
Μονάδες 10
3. Με τι
παραλληλίζεται η πόλη στο κείμενο β΄; Να σχολιάσετε τους αντίστοιχους στίχους.
Μονάδες 10
4. Ποια είναι
τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας (ονομαστικά);
Μονάδες 10
5. α. ἄργυρος, τάδε, λημμάτων: Να
γράψετε την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό.
Μονάδες 3
β. ἔχειν: να κλίνετε την ευκτική του
αορίστου β’ της ενεργητικής και της μέσης φωνής.
Μονάδες 4
γ. κακόν: να γράψετε τους άλλους
βαθμούς στην πτώση, στο γένος και στον αριθμό που βρίσκεται ο τύπος.
Μονάδες 3
6. Να γράψετε τα
απαρέμφατα που υπάρχουν στο κείμενο α’ και να προσδιορίσετε τον συντακτικό ρόλο
τους.
Μονάδες 10
7. ἐξανίστησιν, ἐκδιδάσκει, ἔδειξεν, εἰδέναι, ἐκφανεῖτε: Να γράψετε δύο ομόρριζα επίθετα, απλά ή σύνθετα, της
αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του
κειμένου α΄.
Μονάδες 10
