ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: Σόνια Σιούτη
απόσπασμα α΄
ΚΡ.Παῦσαι, πρὶν ὀργῆς κἀμὲ μεστῶσαι λέγων, 280
μὴ ᾽φευρεθῇς ἄνους τε καὶ γέρων ἅμα
Λέγεις γὰρ οὐκ ἀνεκτά, δαίμονας λέγων
πρόνοιαν ἴσχειν τοῦδε τοῦ νεκροῦ πέρι.
Πότερον ὑπερτιμῶντες ὡς εὐεργέτην
ἔκρυπτον αὐτόν, ὅστις ἀμφικίονας
ναοὺς πυρώσων ἦλθε κἀναθήματα
καὶ γῆν ἐκείνων καὶ νόμους διασκεδῶν;
ἢ τοὺς κακοὺς τιμῶντας εἰσορᾷς θεούς;
Οὐκ ἔστιν· ἀλλὰ ταῦτα καὶ πάλαι πόλεως
ἄνδρες μόλις φέροντες ἐρρόθουν ἐμοί,
κρυφῇ κάρα σείοντες, οὐδ᾽ ὑπὸ ζυγῷ
λόφον δικαίως εἶχον, ὡς στέργειν ἐμέ.
Ἐκ τῶνδε τούτους ἐξεπίσταμαι καλῶς
παρηγμένους μισθοῖσιν εἰργάσθαι τάδε.
Οὐδὲν γὰρ ἀνθρώποισιν οἷον ἄργυρος
κακὸν νόμισμ᾽ ἔβλαστε· τοῦτο καὶ πόλεις
πορθεῖ, τόδ᾽ ἄνδρας ἐξανίστησιν δόμων,
τόδ᾽ ἐκδιδάσκει καὶ παραλλάσσει φρένας
χρηστὰς πρὸς αἰσχρὰ πράγμαθ᾽ ἵστασθαι
βροτῶν
πανουργίας δ᾽ ἔδειξεν ἀνθρώποις ἔχειν 300
καὶ παντὸς ἔργου δυσσέβειαν εἰδέναι.
Ὅσοι
δὲ μισθαρνοῦντες ἤνυσαν τάδε,
χρόνῳ ποτ᾽ ἐξέπραξαν ὡς δοῦναι δίκην.
Ἀλλ᾽, εἴπερ ἴσχει Ζεὺς ἔτ᾽ ἐξ ἐμοῦ
σέβας,
εὖ τοῦτ᾽ ἐπίστασ᾽, ὅρκιος δέ σοι λέγω,
εἰ μὴ τὸν αὐτόχειρα τοῦδε τοῦ τάφου
εὑρόντες ἐκφανεῖτ᾽ ἐς ὀφθαλμοὺς ἐμούς,
οὐχ ὑμὶν Ἅιδης μοῦνος ἀρκέσει, πρὶν ἂν
ζῶντες κρεμαστοὶ τήνδε δηλώσηθ᾽ ὕβριν,
ἵν᾽ εἰδότες τὸ κέρδος ἔνθεν οἰστέον
τὸ λοιπὸν ἁρπάζητε καὶ μάθηθ᾽ ὅτι
οὐκ ἐξ ἅπαντος δεῖ τὸ κερδαίνειν φιλεῖν.
Ἐκ τῶν γὰρ αἰσχρῶν λημμάτων τοὺς
πλείονας
ἀτωμένους ἴδοις ἂν ἢ σεσωσμένους.
απόσπασμα
β΄
ΚΡ. Πολίτες, την πόλη πάλι στήσανε στα πόδια της, 162
αφού τη σείσαν οι θεοί με μέγα σάλο.
Εγώ με κήρυκες κι απ' όλους χώρια
έστειλα και σας κάλεσα· ήξερα κατ' αρχήν
τη σταθερή σας αφοσίωση στο θρόνο του Λαΐου·
όταν με τον Οιδίποδα η πόλη ορθοπόδησε
κι όταν εκείνος χάθηκε, με
νομιμοφροσύνης
κύρος περιφρουρήσατε και τα παιδιά του.
Όταν εκείνα χάθηκαν την ίδια μέρα
δίνοντας παίρνοντας πληγές που μοίρασαν
με βέβηλο το χέρι μεταξύ τους,
εγώ την εξουσία δικαιωματικά κατέλαβα,
λόγω συγγενικών δεσμών με τους χαμένους.
Αδύνατο να μάθεις ανθρώπου κανενός
φρόνημα, γνώμη και ψυχή, προτού
ν' ακονιστεί στην εξουσία και στο νόμο.
Για μένα, όποιος καθοδηγεί μια πόλη
και δε φτάνει στις καλύτερες δυνατές
αποφάσεις
αλλά φοβάται καταπίνοντας τη γλώσσα του,
είναι φαύλος ηγέτης και τώρα και παντού.
Κι όποιος απ' την πατρίδα του το φίλο
προτιμά, τον έχω για μηδενικό.
Εγώ —μάρτυρας ο θεός ο παντεπόπτης—
ούτε θα σιωπούσα βλέποντας τη συμφορά
την πόλη να σιμώνει αντί τη σωτηρία
ούτε φίλο μου θα 'κανα της χώρας τον
εχθρό,
γιατί το ξέρω πως είναι μοναδικό σωσίβιο
και μόνο πάνω στης πόλης το σκαρί,
ορθό σαν πλέει, δημιουργούμε τις φιλίες
μας.
Εγώ με τέτοιους νόμους του κράτους την
ισχύ θ' αυξήσω.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε στα νέα ελληνικά τους στίχους
280-301.
Μονάδες 30
2. Αξιοποιώντας στοιχεία και των δύο
αποσπασμάτων που σας δόθηκαν, να χαρακτηρίσετε τον Κρέοντα.
Μονάδες 15
3. Ποιες είναι οι απόψεις που διατυπώνει
ο Κρέων σχετικά με το χρήμα; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με βάση το
απόσπασμα α΄.
Μονάδες15
4. Να επισημάνετε τα κατά ποιόν και τα
κατά ποσόν μέρη της αρχαίας τραγωδίας.
Μονάδες 10
5. ὅστις:
Να κλίνετε την αντωνυμία στο θηλυκό γένος στον πληθυντικό αριθμό.
Μονάδες 4
6. καλῶς:
Να γράψετε τον υπερθετικό βαθμό.
Μονάδα 1
7. ἔχειν:
Να κλίνετε την προστακτική του αορίστου β΄ στην ίδια φωνή.
Μονάδες 5
8. δαίμονας,
πυρώσων, ἀνθρώποισιν, φρένας, εὑρόντες: Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους παραπάνω
τύπους του κειμένου.
Μονάδες 10
9. ἐξανίστησιν:
Να γράψετε δέκα ομόρριζα ουσιαστικά της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας.
Μονάδες 10
