καθημερινή, 14/01/2001
«Το
σχολείο ανέκαθεν προετοίμαζε τα παιδιά για την ένταξή τους στην κοινωνία. Σε
μια κοινωνία που τώρα πια αναζητεί τη μέγιστη αποδοτικότητα», αναφέρει η κ.
Αλεξάνδρα Κορωναίου, επίκουρος καθηγήτρια στο τμήμα ψυχολογίας του
Παντείου Πανεπιστημίου, σχετικά με την εντατικοποίηση που επιβάλλει το σύγχρονο
εκπαιδευτικό σύστημα στις μικρές ηλικίες. «Ο στόχος της κοινωνίας μας είναι
οικονομικός, καθώς υπερτιμά τον οικονομικό παράγοντα, δηλαδή το κέρδος, το
οποίο συνδέει με την επιτυχία. Εποχή τηςπαγκοσμιοποίησης σημαίνει
ισχυρός ανταγωνισμός, κυριαρχία της λογικής του κέρδους, της αποδοτικότητας και
της εντατικοποίησης των ρυθμών εργασίας.
Το
σχολείο εντατικοποιεί προετοιμάζοντας για την εντατικοποίηση που περιμένει τους
ανθρώπους στην αγορά εργασίας. Το σύστημα αυτό, όμως, είναι καταδικασμένο να
αποτύχει γιατί προετοιμάζει τα παιδιά μόνο σαν άτομα, τα οποία έχουν να
εργαστούν στη ζωή τους παραβλέποντας το γεγονός ότι αυτό που ουσιαστικά έχουν
να κάνουν είναι να ζήσουν. Υπάρχουν μαθήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με τη
μεταφορά μιας συγκεκριμένης γνώσης, δεν προετοιμάζουν για την αγορά εργασίας,
προετοιμάζουν, όμως, για τη ζωή. Το να θέλεις, για παράδειγμα, σε όλη σου τη
ζωή να ασκείσαι είναι σημαντικό• αυτά τα μαθήματα είναι στο περιθώριο του
σχολικού προγράμματος.
Η
μεγαλύτερη πειθαρχία που διδάσκει το σχολείο είναι η πειθαρχία
του καταναγκασμού και μεγαλύτερος καταναγκασμός είναι ο χρόνος εργασίας. Τα
παιδιά ξυπνάνε από τις 6.00 και τρέχουν αγχωμένα όλη τη μέρα. Αυτές είναι ώρες
εργασίας. Οι εξαντλητικοί ρυθμοί με τους οποίους δουλεύουν προκαλούν μια πολύ
μεγάλη ψυχοβιολογική ανισορροπία. Σε μικρές ηλικίες έχουμε πολύ
συχνά συμπτώματα που εμφανίζονται στους ενήλικες, πόνους, άγχη, διαταραχές στον
ύπνο.
Κατά την
προσωπική μου εκτίμηση, το σύστημα αυτό είναι απαράδεκτο από άποψη
ψυχοβιολογικής ισορροπίας. Όπως απαράδεκτη είναι και η ανισορροπία που υπάρχει
ανάμεσα στο σχολικό και τον εξωσχολικό χρόνο. Τα παιδιά στερούνται το παιχνίδι
γιατί έχουμε ξεχάσει ότι και το παιχνίδι είναι προετοιμασία για τη ζωή.
Στερούνται τις φιλικές σχέσεις και την επαφή με άλλα παιδιά, στερούνται
δραστηριότητες εξωσχολικές και εκτός σπιτιού, στερούνται τη δυνατότητα να πάνε
σε ένα μουσείο ή σε ένα θέατρο. Ο δικός τους ελεύθερος χρόνος είναι αντιγραφή
του χρόνου των μεγάλων, συρρικνώνεται στην τηλεόραση, τα βιντεοπαιχνίδια και
μέσα στο σπίτι. Η εποχή μας έχει υπερτιμήσει μια οικονομική ανάπτυξη, η οποία
δεν συνοδεύεται από μια κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη.
Έρχεται
έπειτα και ο ανταγωνισμός, που έχει ως αποτέλεσμα τις ανολοκλήρωτες
προσωπικότητες. Όταν ο στόχος είναι η καλύτερη δυνατή απόδοση, η πρωτιά και η
επιτυχία, οι άνθρωποι γίνονται μηχανές και εντάσσουν όλες τις σχέσεις τους σε
μια ωφελιμιστική λογική, θέλουν πάντα να κερδίζουν κάτι».
Σχόλια