ΛΑΤΙΝΙΚΑ: Μετατροπή από Ενεργητική σε Παθητική Σύνταξη

Στην μετατροπή αυτή ακολουθούμε τα εξής βασικά στάδια:

·   Το ρήμα που είναι σε ενεργητική φωνή το μετατρέπουμε σε παθητική φωνή, δίχως να αλλάξουμε τον χρόνο του ρήματος ή την έγκλισή του
·    Το άμεσο αντικείμενο του ρήματος το μετατρέπουμε σε υποκείμενο βάζοντάς το σε πτώση ονομαστική.
·    Το υποκείμενο του ρήματος θα γίνει ποιητικό αίτιο (ab+αφαιρετική).
·   Ξεχωρίζει η περίπτωση όπου έχουμε debeo+τελικό απαρέμφατο. Στην παθητική σύνταξη μετατρέπουμε το απαρέμφατο σε παθητική περιφραστική συζυγία (γερουνδιακό και τύποι του ρήματος sum).

Ενδεικτικά παραδείγματα

       Υ                     Α          Ρ

1) Filius libenter cibum sumpsit. (κεφ. 23)

Το αντικείμενο του ρήματος γίνεται υποκείμενο πλέον και πάει σε ονομαστική. Άρα: cibum =>cibus

To ρήμα θα γίνει παθητικό δίχως όμως να αλλάξουμε τον χρόνο και την έγκλιση απλώς φροντίζουμε να συμφωνεί σε γένος, αριθμό και πτώση με το υποκείμενο. Άρα: sumpsit => sumptus est (διότι το cibus είναι αρσενικού γένους)

Το υποκείμενο θα γίνει εμπρόθετος ποιητικού αιτίου της μορφής a/ab+αφαιρετική. Άρα: filius => a filio

Συνεπώς έχουμε: 

                      εμπ.ποιητ   

   Υ                   αιτίου          Ρ      

Cibus libenter a filio sumptus est

           Α→       Α →     Ρ

2) Murenam laudare debemus

Εδώ έχουμε σύνταξη της μορφής debeo+απαρέμφατο. Στην παθητική σύνταξη θα γίνει παθητική περιφραστική συζυγία, δηλαδή "γερουνδιακό+sum".

Το debemus θα μας βοηθήσει να βρούμε τον χρόνο της παθητικής περιφραστικής συζυγίας, άρα θα επιλέξουμε Ενεστώτα. Στην μετατροπή το debemus δεν θα μας χρειαστεί για άλλο σκοπό. Συνεπώς η μετατροπή στην παθητική σύνταξη θα γίνει ανάμεσα στο Murenam και το laudare.

Το αντικείμενο του απαρεμφάτου laudare θα γίνει υποκείμενο της Παθητικής Περιφραστικής Συζυγίας και θα πάρει ονομαστική πτώση. 

Άρα: Murenam =>Murena 

Το ρήμα της Παθητικής Περιφραστικής Συζυγίας θα το πάρουμε από τον τύπο laudare. Επειδή το υποκείμενο του ρήματός μας θα είναι αρσενικό κι εμείς θα επιλέξουμε αρσενικό γένος, ενώ λόγω του debemus θα επιλέξουμε και χρόνο Ενεστώτα.

Άρα: debemus laudare => laudandus est (γερουνδιακό+sum)

Το εννοούμενο υποκείμενο του debemus nos θα γίνει δοτική ποσωπική του ενεργούντος προσώπου. Άρα: nos =>nobis

Συνεπώς έχουμε:

                                      δοτ.προσ.

                                         ενεργ.

     Y→           P             προσώπου 

Murena laudandus est nobis (ή Murena nobis laudandus est)