ΛΑΤΙΝΙΚΑ: Επαναληπτικές ασκήσεις στα κείμενα: 38, 42, 43, 44, 45

ΚΕΙΜΕΝΟ 38

Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen. Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum aliqua vox congruens proposito audiretur. Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit: “ego libenter tibi mea sede cedo”. Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit; postea is puellam in matrimonium duxit.

1)    petit, fecit, persedebat: Να αντικατασταθούν χρονικά και εγκλιτικά.

2)    ipsa:Να κλιθεί στα τρία γένη.

3)    nocte:Να κλιθεί στον ίδιο αριθμό.

4)    multum:Να γίνει παραθετική αντικατάσταση.

5)    audiretur:Να κλιθεί η ενεργητική περιφραστική συζυγία σε όλους τους χρόνους της οριστικής.

6)    standi:Να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στις δύο φωνές.

7)    uxor:Να γραφεί η συντακτικά ισοδύναμη μορφή.

8)    dum aliqua vox congruens proposito audiretur:Να αντικαταστήσετε τον χρονικό σύνδεσμο με τον ιστορικό-διηγηματικό cum και να επιφέρετε τις αναγκαίες αλλαγές.

ΚΕΙΜΕΝΟ 42

Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent: qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem non credendo confirmaverunt; quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur.

1)    Nonnulli:Να γίνει γραμματική αναγνώριση και να κλιθεί εκεί όπου βρίσκεται.

2)    animadvertissem:Να κλιθεί η παθητική περιφραστική συζυγία σε όλους τους χρόνους της οριστικής.

3)    credendo: Να αναγνωριστεί γραμματικά και να κλιθεί στην υποτακτική όλων των χρόνων της ενεργητικής φωνής.

4)    nascentem: Να γραφούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές όλων των χρόνων (στην ονομαστική ενικού).

5)    secuti:Να αναγνωριστεί γραμματικά και να κλιθεί στην οριστική του ενεστώτα.

6)    crudeliter et regie id factum esse dicerent:Να αντικατασταθεί το ρήμα από το dicitur και να γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές. Να εξηγηθεί το φαινόμενο που παρατηρείται.

7)    qui non videat coniurationem esse factam:Να συμπτυχθεί στο αντίστοιχο είδος μετοχής.

ΚΕΙΜΕΝΟ 43

Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum ? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit ? Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit ? Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit: «intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater coniunx liberique» ? Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur ; nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem. Ego nihil iam pati possum nec diu miserrima futura sum: at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet.

1)    Να τοποθετήσετε τα ρήματα του κειμένου στην κατάλληλη θέση του πίνακα και να τον συμπληρώσετε με τους κατάλληλους τύπους.

οριστική		υποτακτική		προστακτική		απαρέμφατο		μετοχή

2)    Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum ?: Να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης. Στη συνέχεια να επιφέρετε τις αναγκαίες αλλαγές ώστε να αναμένουμε καταφατική απάντηση.

3)    In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem?: Να επιφέρετε τις αναγκαίες αλλαγές ώστε η ερώτηση να αναμένουμε α) αρνητική απάντηση, β) καταφατική απάντηση.

4)    Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit ? Να αντικαταστήσετε το ρήμα της ερωτηματικής πρότασης και να επισημάνετε την αλλαγή που παρατηρείτε ως προς το νόημα.

ΚΕΙΜΕΝΟ 44

Haec est tyrannorum vita, in qua nulla fides, nulla caritas, nulla fiducia benevolentiae stabilis esse potest: tyrannis omnia semper suspecta atque sollicita sunt; nullus locus amicitiae eis est. Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet. Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus. Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum. Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem:«Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos, cum iam neutris gratiam referre poteram».

1)    nulla fides:Να κλιθεί η συνεκφορά.

2)    nullus locus:Να κλιθεί η συνεκφορά.

3)    neutris:Να κλιθεί στο ίδιο γένος στον άλλο αριθμό.

4)    potest:Να αντικατασταθεί χρονικά και εγκλιτικά στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο.

5)    intellegitur:Να κλιθούν οι συντελικοί χρόνοι της οριστικής και της υποτακτικής σε ενεργητική και παθητική φωνή.

6)    referre:Να κλιθεί η προστακτική ενεστώτα στην ίδια φωνή.

7)    fit:Να γραφεί το ίδιο πρόσωπο στην ενεργητική φωνή και να αντικατασταθεί χρονικά.

8)    inopes:Να κλιθεί ο συγκριτικός βαθμός στο θηλυκό γένος.

9)    Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem:Να κάνετε συντακτική ανάλυση. Να αναλύσετε τη μετοχή στο αντίστοιχο είδος δευτερεύουσας πρότασης με όλους τους δυνατούς τρόπους.

ΚΕΙΜΕΝΟ 45

Caesar ex captivis cognoscit quae apud Ciceronem gerantur quantoque in periculo res sit. Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet ut ad Ciceronem epistulam deferat. Curat et providet ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur. Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret. Haec casu ad turrim adhaesit et tertio post die a quodam milite conspicitur et ad Ciceronem defertur. Ille epistulam perlegit militesque adhortatur ut salutem sperent.

1)    cognoscit, gerantur, sit, deferat, monet, adfore:Να αντικατασταθούν χρονικά.

2)    adhaesit:Να κλιθεί η οριστική του παρατατικού.

3)    Curat et providet ne nostra consilia ab hostibus cognoscantur:Να μετατραπούν τα ενεργητικά ρήματα σε παθητικά και τα παθητικά σε ενεργητικά και να γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές.

4)    Quam ob rem:Να δηλωθεί το αίτιο με όλους τους δυνατούς τρόπους.

5)    In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore: Να αντικατασταθεί το ρήμα από το dicitur και να γίνουν όλες οι αναγκαίες αλλαγές. Να επισημανθεί το συντακτικό φαινόμενο που παρατηρείται.

6)    tertio post die:Να σχηματιστεί η συντακτικά ισοδύναμη μορφή. Στη συνέχεια να αντικατασταθεί το post από το ante και να δηλωθεί η νοηματική διαφορά.

επιμέλεια ασκήσεων: Σόνια Σιούτη